Column Lodewijk Hoekstra: Leiden als voorbeeld

Terwijl tuinen de afgelopen jaren steeds meer verstenen, hebben we behoefte aan meer groen in de wijk. Waar het groen is, loopt het water makkelijker weg tijdens piekbuien en vinden insecten meer voeding en onderkomen.

Daar is het ook koeler tijdens hittegolven zoals afgelopen zomer, omdat planten vocht afgeven en bomen schaduw bieden. Stenen houden de hitte juist vast. Verder is het een hardnekkig vooroordeel dat stenen in de tuin onderhoudsvriendelijker zijn, want onkruid kruipt ook gewoon tussen de stenen door!

Prijsvraag gemeente Leiden

Een groene tuin heeft dus alleen maar voordelen. Dat weet ook de gemeente Leiden die onlangs een prijsvraag uitschreef met steun van de Europese subsidieregeling Sponge 2020. Bewoners van de wijk Noorderkwartier Oost konden ideeën indienen voor het vergroenen van de buurt. Als beloning maakten ze kans op een duurzame en watervriendelijke tuinmetamorfose door Sander Leuverink die als NL Professionals veel expertise heeft op het gebied van klimaatbestendigheid, biodiversiteit en duurzame materialen.

Prijswinnaars worden ambassadeurs

Onlangs mocht ik de drie winnaars hun nieuwe tuinontwerp overhandigen. Deze mensen worden ambassadeurs van de groene tuin en krijgen niet alleen een mooie tuin, maar ook de opgave om de buurt in actie te brengen. Op die manier wil de gemeente Leiden samen met NL Greenlabel bewoners stimuleren om hun eigen tuin anders in te richten zodat duurzame, groene initiatieven zich als een olievlek over Leiden zullen verspreiden.

NL Tuinlabel

NL Greenlabel heeft het afgelopen jaar hard gewerkt om de duurzaamheid van tuinen meetbaar te maken. Het resultaat van die inspanning is het NL Tuinlabel. Dat is een eenvoudig middel voor onze hoveniers om direct de impact en meerwaarde van de inrichting van de tuin op klimaat, biodiversiteit en omgeving te duiden. Op die manier krijgen hoveniers zoals Sander Leuverink een hele andere rol: van beheerders van ‘vulgroen’ naar groene professionals die expert zijn op het gebied van de verduurzaming van de leefomgeving.

Groen tegen hitte-eilanden

Dat is ontzettend belangrijk, want in een veranderend klimaat moeten we inspelen op piekbuien en zogenaamde hitte-eilanden. Dat zijn plekken waar de temperatuur nog enkele graden hoger is dan in de directe omgeving. Dat klinkt misschien prettig, maar in de zomer is hittestress een onderschat probleem dat vooral voor kwetsbare groepen vervelend kan uitpakken. In 2003 stierven in Frankrijk 50.000 mensen vroegtijdig als gevolg van de extreme hitte.

Groen tegen wateroverlast

Een ander serieus probleem is wateroverlast. Want deze lente konden we vooral in het zuiden van het land al merken hoe piekbuien voor wateroverlast zorgen. Wateroverlast betekent schade en schade betekent geld. Veel geld. In 2011 werd na een wolkbreuk in Kopenhagen voor een miljard euro aan schadeclaims bij verzekeraars ingediend. Ook in Noorderkwartier Oost is geregeld sprake van wateroverlast. Om het riool te ontlasten en mogelijke overstromingen te voorkomen, wil de gemeente de wijk zoveel mogelijk vergroenen zodat het water bezinkt in plaats van naar het riool wegstroomt. Onze actie is een geweldige manier om daar vandaag nog mee te beginnen. Groen is immers het eenvoudigste, het leukste en het mooiste antwoord op de uitdagingen van onze tijd.